1.) Giriþ.....:
Ticari hayatta ihracatçýlar, ihraç edecekleri ürünleri imalatçýsýndan K.D.V. ödemeden almak istemektedirler. Bunun nedeni; ihracatçýlarýn ihracat yaparken yurtdýþýndaki müþteriden K.D.V. tahsil edememesinden dolayý ihraç edeceði malý alýrken de imalatçýya K.D.V. ödemek istememesidir. Böylece, K.D.V. tutarý kadar ki finansman yükünden kurtulmuþ olacaktýr. Ayrýca, K.D.V.’yi imalatçýya ödeyip, ihracattan sonra ilgili K.D.V.’nin devletten “K.D.V. Ýadesi” olarak geri alýnmasýyla ilgili bürokratik prosedürden de kurtulmuþ olunacaktýr.
Maliye Ýdaresi yukarýda bahsekonu uygulamayla ilgili yasal prosedürü 3065 Sayýlý K.D.V. Kanunu’nun “Ýhracat Ýstisnasý” baþlýklý 11. maddesinde düzenlemiþtir.
K.D.V. Kanunu’nun 11. maddesinin (c) fýkrasýnda;
“Ýhraç edilmek þartýyla imalatçýlar tarafýndan kendilerine teslim edilen mallara ait katma deðer vergisi, ihracatçýlar tarafýndan ödenmez. Mükelleflerce tahsil edilmeyen ancak ilgili dönem beyannamesinde beyan edilecek olan bu vergi, vergi dairesince tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil olunur...
Söz konusu mallarýn, ihracatçýya teslim tarihini takip eden ay baþýndan itibaren 3 (üç) ay içinde ihraç edilmesi halinde, tecil edilen vergi terkin olunur.”
hükmü mevcuttur.
Ýhracatýn mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar nedeniyle 3 (üç) ay içinde gerçekleþtirilememesi halinde, en geç üç aylýk sürenin dolduðu tarihten onbeþ gün içinde baþvuran ihracatçýlara, Maliye Bakanlýðý’nca veya Bakanlýðýn uygun görmesi halinde vergi dairelerince üç aya kadar ek süre verilebilir.
Ýhracatýn (3) ay içinde mücbir sebep gösterilmeksizin þartlara uygun olarak gerçekleþtirilmemesi halinde ise tecil olunan vergi 6183 sayýlý kanun hükümlerine göre gecikmeli olarak tahsil olunur.
Ýhracatçýlara mal teslim eden imalatçýlara iade edilmesi gereken Katma Deðer Vergisi, ihracat iþleminin tamamlanmasýndan sonra yapýlýr. Ýade veya tecil olunacak vergi miktarý, mükellefin ilgili dönem beyannamesinde yer alan bilgiler mukayese edilmek suretiyle hesaplanýr.
Ýhracatçýlara ihraç kaydýyla mal teslim edebilmek için imalatçý vasýflarýný taþýmak gerekmektedir.
Hazýr mal alýp-satan mükellefler bazý istisnai durumlar dýþýnda ihracatçýlara ihraç kaydýyla mal teslim edemezler...
2.) Ýhraç Kaydýyla Mal Teslim Edenler Tarafýndan Yapýlacak Ýþlemler.....:
Ýmalatçý ihracatçýya teslim ettiði ürünün faturasýný normal bir fatura gibi düzenleyecek, yani mal bedeli + K.D.V. tutarýný faturada gösterecek; ancak K.D.V.’yi tahsil etmeyecek olmasýndan dolayý fatura üzerine;
“3065 Sayýlý K.D.V. Kanunu’nun 11/c maddesi kapsamýnda ihraç kaydýyla teslim edildiðinden, K.D.V. tahsil edilmemiþtir.”
ibaresini yazacaklardýr.
Bu þekilde teslim edilen ürünlere ait faturanýn K.D.V. Tutarý Ýhracatçýdan tahsil edilmeyecektir.
Ýmalatçý malýný teslim ederken faturada gösterdiði ancak tahsil etmediði K.D.V.’yi ilgili dönem K.D.V. Beyannamesinde önce, sanki tahsil edilmiþ gibi hesaplanan K.D.V. içinde gösterecek, daha sonra beyanname ekindeki ihraç kayýtlý teslimlere ait bildirim bölümünü doldurarak, tecil, terkin veya iade edilecek K.D.V. tutarýný hesaplayacaktýr.
3.) Ýhracatçýlarýn Yapacaklarý Ýþlemler.....:
Ýhracatçýlar ihraç kaydýyla K.D.V. ödemeksizin aldýklarý ürünleri, K.D.V. indirimi yapmadan kayýtlarýna alacaklar ve K.D.V. tahsil etmeksizin yurtdýþýna ihraç edeceklerdir.
Ancak, burada önemli bir durum sözkonusudur.
Ýhracatçýlar, K.D.V. ödemeksizin ihraç kaydýyla almýþ olduklarý ürünleri, satýn aldýklarý ayý takip eden aydan itibaren 3 ay içinde ihraç etmek zorundadýrlar.
Örneðin; Ýhracatçý Mayýs/2007 döneminde ihraç kaydýyla K.D.V. ödemeksizin almýþ olduðu ürünleri Aðustos/2007 sonuna kadar ihraç etmek yükümlülüðündedir.
Ýhracatçýlar 3 aylýk süre zarfýnda gerçekleþtirdikleri ihracat ile ilgili olarak; ürünü K.D.V. ödemeksizin satýn aldýklarý imalatçýyý da bilgilendirmek ve bir takým evraklarý imalatçýya göndermek zorundadýrlar.
Bu evraklar genel olarak;
* Ýhracata Ýliþkin Gümrük Beyannamesi (Noter veya YMM Onaylý),
* Ýhracata ait Satýþ Faturasý,
* 99 Seri No’lu K.D.V. Genel Tebliði kapsamýnda hazýrlanacak beyan yazýsý
olacaktýr.
4.) Ýhracatýn 3 Aylýk Süre Ýçinde Gerçekleþtirilememesi....:
Ýhraç kaydýyla teslimlerde kanuni süre 3 aydýr. Ýhracatýn bu 3 aylýk süre içinde yapýlamamasý halinde muhtelif cezai hükümler devreye girecektir.
Bu cezai hükümlere muhatap olacak taraf ise; ürünü K.D.V. ödemeksizin ihraç kaydýyla teslim alan ancak ihracatý 3 aylýk süre zarfýnda yapmayan veya yapamayan ihracatçý DEÐÝL, ürünü K.D.V.’siz olarak teslim eden ve olayýn baþka hiçbir boyutunda yer almayan ÝMALATÇI’dýr. Devlet ihracatýn süresi içinde gerçekleþmemesi halinde ihracatçýyý deðil ÝMALATÇI’yý sorumlu tutmaktadýr ve kaybolan vergiyi ÝMALATÇI’dan cezasýyla birlikte tahsil yoluna gitmektedir.
5.) Ek Süre Talebi.....:
Ýhracatçýlarýn mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar nedeniyle ihraç kaydýyla aldýklarý mallarý 3 aylýk süre zarfýnda ihraç edemeyecek olmalarý veya edememeleri halinde yukarýda bahsedilen cezai yaptýrýmlarýn uygulanmamasý için Maliye Bakanlýðý’na baþvurarak EK SÜRE talep etmeleri gerekmektedir.
Ek süre talebi için en geç 3 aylýk sürenin dolduðu tarihten itibaren 15 gün içinde baþvurulmasý gerekmektedir.
3 aylýk sürenin bitmesinden itibaren en geç 15 gün içinde ek süre almak için baþvurulmamasý veya 15 günlük süre geçtikten sonra baþvurulmasý halinde EK SÜRE talebi yerine getirilmeyecek ve ziyaa uðratýlan K.D.V. tutarý cezai yaptýrýmlar uygulanarak ÝMALATÇI’dan tahsil edilecektir.
Görüldüðü gibi bütün cezai yükümlülükler burada hiçbir suçu olmayan ve olayýn bütününde sadece ürünün ihracatçýya teslimi aþamasýnda yer alan ÝMALATÇI üzerindedir.
Dolayýsýyla ÝMALATÇI’lar kendilerini bu durumdan nasýl koruyacaklardýr / sakýnacaklardýr?
* Acaba imalatçý ihraç kaydý ile mal teslim etmemeli midir?
Eðer ihraç kayýtlý satýþlar, toplam satýþlar içinde büyük oranlý bir þekilde yer alýyor ise, bu eski bir deyim ile “pire için yorgan yakmak” olacaktýr.
Ancak ihraç kayýtlý satýþlar çok küçük miktarlý olarak toplam satýþlarýn içinde yer alýyorsa, o zaman ihraç kaydýyla teslim etmemek ve K.D.V. tahsil etmek yoluna gitmek daha uygun olacaktýr. Böylece hem evrak takibinden dolayý zaman tasarrufu saðlanacak, hem de cezai yaptýrýmlardan kurtulunmuþ olunacaktýr.
Ancak ihraç kayýtlý mal teslim edilecekse cezaya muhatap kalmamak için; ihracatçýlardan bir takým güvenceler talep edilmesi uygun olacaktýr.
Örneðin; K.D.V. tutarý veya biraz daha fazlasý olacak þekilde bir teminat mektubu veya K.D.V.’nin nakit olarak tahsil edilerek bloke edilmesi ve ihracattan sonra iade edilmesi, teminat senedi veya çeki alýnmasý gibi koþullar deðerlendirilmelidir.
Ama bunlarýn hepsinden önce mutlaka ihracatçý ile iki tarafýnda yükümlülüklerini belirten bir sözleþme veya protokol yapýlmalý, bu sözleþme veya protokolde yukarýda risk unsuru olarak sayýlan durumlarýn garantileri belirtilmeli ve iki taraf içinde baðlayýcýlýk saðlanmalýdýr.
Böylece, baþtan konuþulacak her detay, sonradan ortaya çýkma olasýlýðý olan her aksi durumu ve riski en aza indirgeyecek ve belki de tamamen ortadan kaldýracaktýr.
6.) Ýmalatçý Tarafýndan Cezalý Olarak Ödenen K.D.V.’nin Ýhracatçýlara Rücu Edilmesi......:
Uygulamada, ihraç kaydýyla mal teslim edenler (imalatçýlar) ile ihracatçýlar, yaptýklarý sözleþmelerde ihraç kaydýyla teslim edilen mallarýn 3 aylýk (ek süre alýnmýþsa bu süre dahil) süre içerisinde ihraç edilmemesi ve tecil edilen K.D.V.’nin gecikme zammý veya tecil faizi ile birlikte imalatçýlar tarafýndan vergi dairesine ödenmesi halinde, ödenen K.D.V. ve buna iliþkin yaptýrýmýn (tecil faizi/gecikme zammý) ihracatçýlara rücu edilebileceðine iliþkin hükümlere yer vermektedirler.
Ýhraç kaydýyla teslim edilen mallarýn 3 aylýk süre içerisinde ihraç edilmemesi halinde, hesaplandýðý halde, tahsil edilmeyen K.D.V. gecikme zammý veya tecil faizi uygulanarak ihraç kaydýyla mal teslim edenlerden istenilmekte (imalatçý) ve tahsil edilmektedir. Dolayýsýyla, bu mükellefler tarafýndan bu þekilde yüklenilen K.D.V. ve ödenen gecikme zammý veya tecil faizi sözleþmeye istinaden ihracatçýlara rücu edilebilmektedir. Ayrýca ihracatýn yapýlmamasý halinde, olay yurt içi satýþ gibi deðerlendirileceðinden, rücu olayýnda ihracatçýdan alýnmayan K.D.V.’nin dikkate alýnmasý gerekir. Ýhracatçýlara K.D.V. indirim hakkýnýn verilmesi bakýmýndan rücu iþleminin fatura ile yapýlmasý gerekir. Rücu nedeniyle düzenlenen faturada, teslime iliþkin ilk faturaya atýfta bulunulmasý, faturada sadece ödenen K.D.V. ve gecikme zammý veya tecil faizine yer verilmesi gerekir. Ödenen tecil faizi veya gecikme zammý aynen yansýtýldýðýndan ve olayda herhangi bir finans hizmeti verilmesi söz konusu olmadýðýndan, bu tecil faizi veya gecikme zammý tutarlarý üzerinden ayrýca K.D.V. hesaplanmamasý gerekir.
Saygýlarýmýzla
YANIT
YEMÝNLÝ MALÝ MÜÞAVÝRLÝK
VE DENETÝM ANONÝM ÞÝRKETÝ
VERGÝ BÖLÜMÜ
|
|
Maliye Bakanlýðý tarafýndan 91 seri numaralý katma deðer vergisi genel teblið ile yapýlan yönlendirme uyarýnca aþaðýda belirtilen kurum ve kuruluþlarýn yine aþaðýda belirtilen iþlemlere ait katma deðer vergisini tevkifata tabi tutmalarý öngörülmüþtür. Buna göre;
* Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ve bunlarýn teþkil ettikleri birlikler,
* Döner sermayeli kuruluþlar,
* Yasayla kurulan kamu kurum ve kuruluþlarý, Odalar, Borsalar ve Birlikler gibi kamu niteliðindeki meslek kuruluþlarý,
* Vakýf Üniversiteleri hariç Üniversiteler,
* Yasa ile kurulan veya tüzel kiþiliðe sahip emekli yardým sandýklarý (Emekli Sandýðý, Bað-Kur, SSK gibi)
* Bankalar,
* Kamu iktisadi teþebbüsleri (kamu iktisadi kuruluþlarý ve iktisadi devlet teþekkülleri)
* Özelleþtirme kapsamýndaki kuruluþlar,
* Organize sanayi bölgeleri ile menkul kýymetler, vadeli iþlemler borsalarý dahil tüm borsalar,
* Yarýdan fazla hissesi tek baþýna veya birlikte yukarýda sayýlan kurum ve kuruluþlara ait olan kurum, kuruluþ ve iþletmeler,
* Hisse senetleri ÝMKB’ye kote edilmiþ þirketler,
* Yapý Denetim Hizmeti alan tüm KDV mükellefleri,
* Güvenlik hizmeti alan tüm KDV mükellefleri,
Aþaðýda belirtilen hizmetler karþýlýðý düzenlenen faturalar üzerinde hesaplanan katma deðer vergisinin yine aþaðýda gösterilen oran ve paylarda kesinti yapmak suretiyle ödeyecekler, kesinti suretiyle alakoyduklarý katma deðer vergisini ilgili vergi dairesine 2 nolu katma deðer vergisi beyannamesi beyan edip ödemekle yükümlüdürler.
Tevkifat konularý ve oranlarý;
* Makine, teçhizat, demirbaþ ve taþýtlara ait tadil, bakým ve onarým hizmetlerinde 1/3 oranýnda,
* Her türlü yemek servisinde 1/2 oranýnda,
* Temizlik, bahçe ve çevre bakým hizmetlerinde 1/2 oranýnda,
* Özel güvenlik hizmetlerinde 01.05.2007 tarihinden itibaren 4/5 oranýnda,
* Danýþmanlýk ve denetim (yapý denetimi dahil) hizmetlerde 1/2 oranýndadýr.
Yukarýda belirtilen hizmet gruplarýnýn da kendi içersinde ayýrýmýný ve tanýmýný yapmak mümkün bulunmaktadýr.
Örneðin temizlik, çevre ve bahçe bakýmý kapsamýna;
* Bina temizliði,
* Saðlýk kuruluþlarýnýn hijyenik temizliði ve hastane atýklarýnýn imhasý,
* Çöp toplama ve toplanan çöplerin imhasý,
* Park ve bahçeler ile mezarlýk alanlarýnýn temizliði ve bakýmý,
* Haþare mücadelesi,
* Demiryolu ve kara nakil araçlarýnýn temizliði ve benzeri iþler girmektedir.
Diðer yandan teknik, ekonomik, mali ve hukuki alanda sunulan danýþmanlýk ve denetim hizmetleri üzerinden hesaplanan katma deðer vergisi tevkifat kapsamýndadýr. Bu nedenle piyasa etüd-araþtýrma ve ekspertiz ücretleri karþýlýðý düzenlenen faturalar üzerinden hesaplanan katma deðer vergisi de tevkifata tabidir.
Vergi Usul Yasasý’nýn 232 inci maddesi uyarýnca satýn alýnan emtia veya hizmetin 560 YTL’yi aþmasý halinde fatura düzenlenmesi zorunluluðu vardýr. Ancak birinci ve ikinci sýnýf tüccarlara, serbest meslek erbabýna, kazançlarý basit usulde tespit olunan tüccarlara, defter tutmak mecburiyetinde olan çiftçilere, vergiden muaf esnafa yapýlan satýþlar veyahutda sunulan hizmet bedellerinin toplamý bu miktarýn altýnda kalsa dahi fatura düzenlenmesi zorunludur.
Buna karþýlýk fatura düzenleme sýnýrý altýnda kalan alýmlarda tevkifat yapýlmamaktadýr.
Tevkifat fatura üzerinde hesaplanan katma deðer vergisi tutarý dikkate alýnarak yapýlacaktýr. Örneðin bir güvenlik þirketine Haziran ayýna yönelik olarak 160.000 YTL hizmet bedeli ve bu miktarýn yüzde 18’i kadar da (160.000x0.18=) 28.800 YTL katma deðer vergisi ödenmesi gerekmektedir. Bu miktarlar güvenlik þirketi tarafýndan düzenlenen fatura üzerinde yer almaktadýr. Böyle bir durumda söz konusu ödemeyi yapacak kurum ödemeyi yaparken 28.800 YTL Katma Deðer Vergisi'nin 4/5’ini tevkifata tabi tutarak (28.800x0.18)x4/5= 23.040.-YTL’yi tevkifat suretiyle alakoyacak, güvenlik þirketine 28.800/5=5.760 YTL ödeyecektir.
|
|
Not: Ýþbu Makale, 09.Haziran.2006 tarihli Dünya Gazetesi'nin Yorum ve Ýnceleme sayfasýnda yayýmlanmýþtýr...
1:) Giriþ:
Bilindiði üzere; Maliye Bakanlýðý, 3065 sayýlý Katma Deðer Vergisi Kanunu’nun 9’uncu maddesine göre, gerekli görülen hallerde vergi alacaðýnýn emniyet altýna alýnmasýnýn saðlanmasý amacýyla vergiye tabi iþlemlere taraf olanlarý verginin ödenmesinden sorumlu tutmaya yetkili bulunmaktadýr.
Bunun sebebi, yüklendikleri katma deðer vergisi düþük, tahsil ettikleri katma deðer vergisi yüksek olan bazý iþletmelerin ödenecek katma deðer vergisi tutarlarýný çeþitli yollarla - sahte veya muhteviyat itibariyle yanýltýcý belge temin etmek suretiyle - azaltarak hazineyi zarara uðratmalarýdýr.
Dolayýsýyla bu durumun önlenmesi için Maliye Bakanlýðý, yetkisini kullanarak, bazý sektörlerde, mal veya hizmet alýmýný yapan firmanýn KDV tutarýný kýsmen satýcýya, kýsmen de hazineye ödemesini saðlamak suretiyle vergi alacaðýný emniyet altýna almaktadýr.
Maliye Bakanlýðý KDV Kanunu’nun 9’uncu maddesinin kendisine vermiþ olduðu yetkiyi kullanarak 28.02.2004 tarih ve 25387 sayýlý Resmi Gazete’de 91 Seri No’lu KDV Genel Tebliði’ni, ayrýca bu konuyla baðlantýlý olarak 03.07.2005 tarih ve 25864 sayýlý Resmi Gazete’de de 95 Seri No’lu KDV Genel Tebliði’ni yayýmlayarak, tevkifat yapýlacak kuruluþlarý, tevkifat uygulanacak iþlemleri ve tevkifat oranlarýný belirlemiþtir.
Öte yandan 18.11.2005 tarih ve 25997 sayýlý Resmi Gazete’de yayýmlanan 96 Seri No’lu KDV Genel Tebliði’nin “Ýþgücü Hizmetlerinde Tevkifat Uygulamasý” baþlýklý 5.1) bölümünde; “01.12.2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere katma deðer vergisi mükelleflerinin alt iþverenlerinden veya bu konuda faaliyette bulunan diðer iþletmelerden temin ettikleri iþgücü hizmetine ait katma deðer vergilerinin %90’ýnýn tevkifata tabi tutulmasý ve bunlar tarafýndan sorumlu sýfatýyla beyan edilmesi” uygun görülmüþtür.
Bahsekonu tebliðin yayýmlanmasýndan sonra uygulamada bir takým sýkýntýlar doðmuþ ve bu sýkýntýlarýn giderilmesi amacýyla da 31.12.2005 tarih ve 26040 mükerrer 4 sayýlý Resmi Gazete’de 97 Seri No’lu KDV Genel Tebliði yayýmlanmýþtýr.
2:) Tevkifat Uygulamasýnýn Kapsamý :
97 Seri No’lu Tebliðin 2’nci bölümünde uygulamaya iliþkin örnekler verilerek 96 Seri No’lu tebliðin eksiklikleri giderilmeye çalýþýlmýþ olmakla beraber, bu örneklerin uygulamadaki bazý problemlere çözüm getirmediði de görüþümüze göre aþikardýr.
Dolayýsýyla uygulamada, problemine teblið hükümlerinden çözüm bulamayan bazý mükelleflerin mukteza yoluna gittikleri görülmüþtür.
97 Seri No’lu Tebliðin 2.2:) bölümünde; sözü edilen düzenlemenin eleman temini þeklindeki hizmetleri kapsadýðý, eleman temini dýþýndaki hizmet ifalarýnýn, tevkifat uygulamasý kapsamýnda deðerlendirilemeyeceði, ancak diðer genel tebliðlere göre tevkifat kapsamýna alýnmýþ olan hizmet ifalarýnda tevkifat uygulanacaðý açýklanmýþtýr.
Buna göre;
96 ve 97 Seri No’lu KDV Genel Tebliðleri’nde düzenlenen iþgücü temin hizmeti, alt iþverenlerden temin edilen elemanlarýn hizmet verilen (hizmeti alan) iþletmenin bilfiil sevk ve idaresi altýnda çalýþtýrýlmasý halinde tevkifat kapsamýna girecektir.
Görüldüðü gibi KDV tevkifatýnýn yapýlýp yapýlmayacaðýnýn tespitinde;
* Hizmeti yapan elemanlarýn, hizmeti alan iþletmenin bilfiil sevk ve idaresi altýnda çalýþýp çalýþmadýklarý,
veya,
* verilen hizmetin, hizmet taahhüdü olup olmadýðý,
konusu karþýmýza çýkmaktadýr.
Bunun ayrýmýnýn yapýlmasý oldukça güçtür ve bu güçlük uygulamadaki sorunlarýn da kaynaðýdýr.
Bu konunun çözümü için kullanýlabilecek anahtar, taraflar arasýnda imzalanan sözleþmedir. Bahsekonu sözleþmenin hükümleri sorunu çözebilecektir.
Örneðin; imzalanan “Temizlik Ýþleri Mukavelesi”nde fabrika, idari bina, iþçi soyunma yerleri, tuvaletler, misafirhane ve diðer genel hizmet yerlerinin temizliðinin yapýlmasýnýn taahhüt edilmesi durumunda, temizlik firmasý tarafýndan verilen temizlik hizmetinin iþgücü temini deðil, hizmet taahhüdü olarak deðerlendirilmesi ve KDV tevkifatýnýn yapýlmamasý gerekir.
Bu konuda;
T.C. Gelir Ýdaresi Baþkanlýðý – Ýstanbul Vergi Dairesi Baþkanlýðý – Mükellef Hizmetleri Katma Deðer Vergisi Grup Müdürlüðü’nce verilen 17.02.2006 tarih ve KDV.MUK.B.07.1.GÝB.4.34.17.01.09.25-30915/1135 sayýlý mukteza da yukarýdaki görüþümüze paraleldir.
3:) Sonuç:
Bu yazýmýzda, 96 ve 97 Seri No’lu KDV Genel Tebliðleri ile vergi alacaðýnýn emniyet altýna alýnmasý için Maliye Bakanlýðý tarafýndan iþgücü teminlerine getirilen KDV tevkifatý uygulamasý hakkýnda açýklamalarda bulunulmaya çalýþýlmýþ olup, Katma Deðer Vergisinin tevkifata tabi olup olmamasýna iliþkin sorunlarýn çözümünde taraflar arasýnda imzalanan sözleþmenin kapsamý ve uygulamasý anahtar olarak karþýmýza çýkmaktadýr.
Saygýlarýmla
YANIT
YEMÝNLÝ MALÝ MÜÞAVÝRLÝK
VE DENETÝM ANONÝM ÞÝRKETÝ
HAKAN TOSUN
|
|
1:) GÝRÝÞ:
01.Ocak.1994 tarihinden itibaren yürürlüðe giren “Özel Gider Ýndirimi” nden (vergi iadesinden) ücretliler eðitim, saðlýk, gýda, giyim ve kira harcamalarýnýn 1/3’ünü veya yýllýk vergi matrahlarýnýn % 35’ini aþmamak þartýyla vergi matrahlarýndan indirebilmekteydiler. Bu yolla, çalýþan ücretlilerden kesilen Gelir Vergisi azalmakta ve bu vergi kadar ücretlerde net artýþ saðlanmaktaydý.
Ücretlilerde özel gider indirimi uygulamasý, bilindiði gibi Gelir Vergisi Kanunu’nun 63/5. maddesinde hükme baðlanmýþ fakat uygulama esaslarý Genel Tebliðler þeklinde Maliye Bakanlýðýnca düzenlenmekte olup, bu konuda bugüne kadar; 176, 178, 182. 218 ve 255 seri nolu Genel Tebliðler yayýmlanmýþtýr.
Ancak;
4842 Sayýlý Kanun’un 15. maddesi ile yukarýdaki uygulama farklý esaslara bürünmüþtür.
Uygulamanýn adý “Ücretlerde Vergi Ýndirimi” olarak belirlenmiþ ve Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 121. maddesine alýnarak yeniden düzenlenmiþtir.
Uygulama esaslarý genel olarak eskisinden farklý deðildir. Sadece vergi iadesinin biraz karmaþýk olan hesaplama þekli basitleþtirilerek deðiþtirilmiþtir.
Mal ve Hizmet alýmlarý karþýlýðýnda verilen perakende satýþ fiþleri ile yazar kasa fiþlerinin limiti 2006 yýlý için 520,00 YTL’dir. Bu nedenle yýllýk vergi iadesine konu olan harcamalar karþýlýðýnda verilen perakende satýþ fiþi ile yazar kasa fiþlerinin 520,00 YTL’ný geçmemesi gerekir. Tutarý 520,00 YTL’ný geçen harcamalar için alýnan perakende satýþ fiþleri ile yazar kasa fiþleri, yýllýk vergi iadesi kapsamýna girmemektedir.
Yýllýk Vergi Ýadesine konu olan harcamalar yeni uygulamada da beþ ayrý grupta toplanmýþ olup, bunlar mükellefin kendisi, eþi ve çocuklarý ile ilgili;
* Eðitim
* Saðlýk
* Gýda
* Giyim
* Ýkamet edilen konuta ait kira
giderleridir.
Yeni uygulamada
Yukarýdaki harcama kalemlerinin yýllýk toplam tutarýnýn;
3.600 Yeni Türk Liraya kadar % 8’i,
7.200 Yeni Türk Liranýn 3.600 Yeni Türk Lirasý için % 8’i, aþan kýsmý için % 6’sý,
7.200 Yeni Türk Liradan fazlasýnýn, 7.200 Yeni Türk Lirasý için % 7’si, aþan kýsmý için % 4’ü,
ücretlinin ertesi yýlda ödeyeceði gelir vergisinden mahsup edilir veya iþverenler aracýlýðý ile kendisine nakden iade edilir.
Ancak;
Harcamalarýn Türkiye’de yapýlmasý, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanlardan alýnan belgelerle tevsik edilmesi ve bu belgelerin iþverene verilmesi þarttýr.
Hak kazanýlan vergi indirimi tutarýnýn hesaplanmasýnda dikkate alýnan harcama tutarý, ücretlinin yýllýk vergi matrahýnýn toplamýný geçemez. Dolayýsýyla, bir ücretlinin alabileceði maksimum vergi iadesi tutarý için en fazla yýllýk vergi matrahý tutarý kadar belge getirmesi gereklidir.
2:) VERGÝ ÝADESÝNÝN HESAPLANMASI:
2.1:) Genel Açýklamalar:
a:) Ýlk olarak ücretlinin yýl içinde almýþ olduðu aylýk ücretlerinin Gelir Vergisi Matrahlarý toplanarak, yýllýk toplam Gelir Vergisi Matrahý bulunur. (01.01.2006 - 31.12.2006)
b:) Ücretlinin yýl içinde almýþ olduðu ücretlerinden kesilen Gelir Vergileri toplanýr. (01.01.2006 - 31.12.2006)
c:) Ücretlinin getirmiþ olduðu harcama belgelerinden eðitim, saðlýk, gýda, giyim ve kira giderleri gibi geçerli olanlarýn toplam tutarý tespit edilir. Geçerli olan Harcama Belgeleri tutarýnýn yýllýk gelir vergisi matrahýný aþýp, aþmadýðý kontrol edilir.
d:) (a) veya (c)’den tutar olarak küçük olaný tespit edilir.
e:) (e)’de bulunan tutarýn aþaðýdaki tarife dikkate alýnarak iade veya mahsup edilecek tutar hesaplanýr.
Vergi Ýndirimi Ýçin Uygulanacak Tarife
|
3.600,00 Yeni Türk Lirasýna kadar..........................................
|
|
|
7.200,00 YTL.'nin 3.600,00 YTL için 288,00YTL., fazlasý.....................
|
|
|
7.200 YTL.'den fazlasýnýn 7.200,00 YTL. için 504,00 YTL., fazlasý...........
|
|
f:) Bulunan vergi iadesi tutarý, ücretin ait olduðu aya ve niteliðine bakýlmaksýzýn Þubat ayý içerisinde ödenecek ücretlerden kesilecek gelir vergisinden mahsup edilecektir. Yani 2007/Mart ayýnda vergi dairesine verilecek muhtasar beyanname üzerinden mahsubu yapýlmýþ olacaktýr. Mahsup edilecek iade tutarý o ayda kesilen gelir vergisinden fazla olamayacaktýr. Mahsup edilecek vergi iadesinin o ayda kesilen gelir vergisinden fazla olmasý halinde ise aþan kýsým, izleyen aylarda ödenen ücretlerden tevkif edilen gelir vergisinden mahsup edilecektir. Hesaplanan vergi iadesi tutarý, ücretliye iade edilirken Damga Vergisi kesintisi yapýlýr ve kesilen bu vergi muhtasar beyanname ile beyan edilerek ödenir.
2.2:) Örnek Uygulama:
Ücretli A’nýn 2006 takvim yýlýnda elde ettiði ücretlerinin vergi matrahý 7.500,00 YTL’dir. Bu ücretler üzerinden kesilen gelir vergisi de 1.125,00 YTL. olmaktadýr. Ücretlinin 01.01.2006 - 31.12.2006 tarihleri arasýnda yaptýðý vergi iadesine konu olan harcamalar tutarý ise 7.000,00 YTL’dir.
a:) Ücretli A’nýn 01.01.2006 - 31.12.2006 dönemi
Vergi Matrahý Toplamý .................................................: 7.500,00 YTL.
b:) Ücretliden 2006 yýlý içinde kesilen Gelir Vergisi .....................: 1.125,00 YTL.
c:) 2006 yýlýnda Özel Gider Ýnd. konu olan harcamalar tutarý.........: 7.000,00 YTL.
d:) (a) veya (c)’deki tutarýn küçük olan..................................: 7.000,00 YTL.
e:) (d)’de bulunan tutarýn tarifeye göre hesaplanan vergisi..........: 492,00 YTL.
3.600,00 YTL x % 8 = 288,00 YTL.
3.400,00 YTL x % 6 = 204,00 YTL.
7.000,00 YTL. 492,00 YTL.
f:) Ýade Edilecek Vergi.....................................................: 492,00 YTL.
3:) SONUÇ:
Yýllýk Vergi iadesinin vergi matrahýndan indirilebilmesi için bu giderlerin Türkiye’de yapýlmasý, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden alýnacak fatura, serbest meslek makbuzu, perakende satýþ fiþi ve yazar kasa fiþi ile belgelendirilmesi gerekir.
Ücretliler 01.Ocak - 31.Aralýk 2006 tarihleri arasýnda kendileri, eþi ve çocuklarýnýn yapmýþ olduklarý eðitim, saðlýk, gýda, giyim ve kira harcamalarýna iliþkin belgeleri 20.Ocak.2007 tarihine kadar “Vergi Ýndirimine Ait Bildirim” ile çalýþtýklarý iþverene vereceklerdir.
Ücretliler tarafýndan “Vergi Ýndirimine Ait Bildirim” doldurulurken harcama belgeleri eðitim, giyim, saðlýk, gýda ve kira giderleri olarak gruplanacaktýr. Ayný harcama belgesinde indirime konu olan birden fazla harcama çeþidinin olmasý halinde, bu belge tutar olarak yüksek olan harcama çeþidi kapsamýnda deðerlendirilecektir.
Ýþverenler ücretlilerden aldýklarý bildirim ve belgeleri kontrol ederek bir bordro hazýrlayacaklardýr.
Vergi farklarý tahakkuk ve ödemesi 01.Þubat.2007’den itibaren yapýlan ücretlerden kesilecek olan vergiden indirilecek ve indirilen kýsým kadar ücretlinin o ayki net ücretinde artýþ saðlanmýþ olacaktýr. Bu farkýn iadesi her ay itibariyle sýfýrlanýncaya kadar devam edecektir.
Uygulama ile ilgili olarak Maliye Bakanlýðý tarafýndan 255 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tabliði yayýmlanmýþtýr.
Ücretlerde Özel Gider Ýndirimi müessesesi 2006 yýlýnda son kez uygulanacak ve 2007 yýlýndan itibaren Asgari Geçim Ýndirimi uygulamasýna geçilecektir.
Saygýlarýmýzla
YANIT
YEMÝNLÝ MALÝ MÜÞAVÝRLÝK
VE DENETÝM ANONÝM ÞÝRKETÝ
HAKAN TOSUN
|
|
06.Þubat.2004 tarihinden geçerli olmak üzere, 5084 Sayýlý Kanun’la “3218 Sayýlý Serbest Bölgeler Kanunu’nun” 6. maddesi deðiþtirilmek suretiyle, serbest bölgelerde vergi kanunlarýnýn uygulanmasý saðlanmýþtýr.
85 Seri No’lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliði’nde serbest bölgede faaliyette bulunan mükelleflerin 31.12.2004 tarihine kadar “Serbest Bölgeler Müdürlüklerine” onaylattýklarý defter ve belgeleri kullanmaya devam edeceklerini, ancak 31.12.2004 tarihinden itibaren baþlayacak hesap dönemlerinde VERGÝ USUL KANUNU çerçevesinde defter tutacaklarý, belge ve kayýt düzenine uyacaklarý belirtilmiþtir.
Buna göre serbest bölgedeki mükellefler 2005 yýlý baþýndan itibaren V.U.K. hükümlerine göre defter tasdik ettirmek ve kullanmak zorundadýrlar.
Netice’de;
Serbest bölgede þirket olarak faaliyet gösteren kullanýcýlarýn aynen Türkiye’de faaliyet gösteren diðer mükellefler gibi defter tasdik ettirmeleri ve bunlarý V.U.K. hükümlerine uygun olarak kullanmalarý gerekmektedir.
Ayrýca sözkonusu mükelleflerin belgelerini de V.U.K. hükümlerine uygun olarak bastýrmalarý veya notere tasdik ettirmeleri de zorunludur.
Keyfiyet bilgilerinize sunulur.
Saygýlarýmýzla
YANIT
YEMÝNLÝ MALÝ MÜÞAVÝRLÝK
VE DENETÝM ANONÝM ÞÝRKETÝ
VERGÝ BÖLÜMÜ
|
|
|
